Bạn có đang uống nhiều vitamin quá mức cần thiết? Các nghiên cứu chỉ ra rằng một số loại vitamin có thể làm tăng nguy cơ mắc tiêu chảy, sỏi thận và ung thư!
Hiện nay trên thị trường có trên 90.000 loại vitamin, khoáng chất và các thực phẩm chức năng mà mọi người, kể cả trẻ em dùng vitamin giống như là ăn kẹo. Các loại vitamin và khoáng chất đang được coi là giải pháp cho vô số vấn đề. Làn da bạn bị lão hóa? Hãy uống canxi. Móng tay yếu và dễ gãy? Hãy uống vitamin B. Bạn cảm thấy chán nản? Có thể vì bạn thiếu ánh sáng mặt trời, nhưng bạn cũng không cần thiết phải ra ngoài vì đã có viên nén vitamin D!
Vitamin và chất khoáng có thể bù đắp tình trạng thiếu hụt vitamin, đặc biệt là ở những nhóm cụ thể như phụ nữ mang thai hoặc người cao tuổi. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã gọi những nguyên tố vi lượng bao gồm các loại vitamin là những “cây đũa thần kì”. Tuy nhiên, bạn chỉ nên sử dụng một lượng vitamin cân đối vừa đủ và phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu của cơ thể.
Các chuyên gia dinh dưỡng giải thích một số loại vitamin và khoáng chất không nên tự ý bổ sung vì có thể gây hại nếu bạn uống quá nhiều so với lượng cho phép. Thậm chí tiến sĩ JoAnn Manson, giáo sư tại Harvard (Mỹ), cho biết: “Vitamin không đem lại bất kỳ lợi ích nào cho những người trưởng thành khỏe mạnh nói chung”. Một loại vitamin cụ thể có thể được chỉ định cho nhóm có nguy cơ cao nhất định trong những điều kiện cụ thể như phụ nữ có thai hay người cao tuổi.
Vậy uống nhiều vitamin có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn như thế nào?
Các loại vitamin có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe
Hầu như chúng ta ai cũng từng sử dụng các loại vitamin quen thuộc như vitamin A, C và E. Thế nhưng, đây lại chính là 3 loại vitamin có thể gây ra tử vong nếu bạn uống quá nhiều!
Vitamin A có thể gây ra tiêu chảy khi bị ngộ độc
Vitamin A có nhiều lợi ích như giúp hệ miễn dịch, cơ quan sinh sản và thị lực hoạt động bình thường. “Nhưng khi sử dụng liều quá cao, vitamin A có tác dụng phụ rất nguy hiểm, có thể làm người dùng gặp phải nhiều triệu chứng khó chịu thậm chí dẫn đến tử vong”, tiến sĩ Paul Thomas, một chuyên gia dinh dưỡng tại viện sức khỏe quốc gia cho biết.
Năm 1913, các nhà thám hiểm Bắc Cực bị mất tích, mắc kẹt trong cơn bão tuyết và đói khát đã ăn gan chó Husky mà không biết rằng chúng có chứa rất nhiều vitamin A độc hại cho gan người. Những người ăn nhiều gan chó Husky nhất đã bị ngộ độc vitamin A.
Khi bị ngộ độ vitamin A liều nhẹ, người dùng có thể bị tiêu chảy hoặc buồn nôn, nhưng khi bị ngộ độc liều cao có thể bị mê sảng, sốt cao và cuối cùng dẫn đến tử vong. Vitamin A cũng có liên quan đến dị tật bẩm sinh, vì vậy tiến sĩ Thomas và viện sức khỏe quốc gia (NIH) khuyến cáo phụ nữ không nên uống vitamin A.
Vitamin C và canxi có thể dẫn đến bệnh sỏi thận
Giới hạn liều dùng cho vitamin C ở người trưởng thành là 2.500 mg mỗi ngày. Bạn cần phải ăn tới 50 trái cam để có thể đạt lượng vitamin C ở mức này. Nếu bạn dùng vitamin C quá liều, bạn sẽ có nguy cơ bị đau dạ dày, buồn nôn và bị tiêu chảy. Những ảnh hưởng này không quá nghiêm trọng, tuy nhiên đa số các nghiên cứu đều chỉ ra rằng uống nhiều vitamin C không tốt như nhiều người dùng vẫn kỳ vọng.
Vitamin C được coi là có thể phòng ngừa cảm lạnh hoặc cúm nhờ khả năng tăng cường miễn dịch, hoặc giúp làm giảm triệu chứng, nhưng nhiều nghiên cứu không khẳng định khả năng này, tiến sĩ Thomas cho biết.
Việc dùng quá 2.500 mg canxi mỗi ngày sẽ gây ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa, thậm chí có thể gây táo bón là làm tăng nguy cơ bị sỏi thận.
Vitamin E làm tăng nguy cơ bị ung thư
Một số quảng cáo đề cập dùng vitamin E với liều 1.000 mg mỗi ngày có thể cải thiện hệ miễn dịch của da và mắt. Vậy uống nhiều vitamin E có tốt không? Tiến sĩ Manson cho biết, uống quá nhiều vitamin E có liên quan tới đột quỵ do chảy máu, suy tim, ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới và thậm chí có thể gây tử vong.
Trước đây, vitamin được coi là có khả năng giúp bảo vệ nam giới khỏi bị ung thư tuyến tiền liệt. Nhưng một nghiên cứu trên quy mô lớn năm 2008 đã đưa ra khẳng định rằng những người đàn ông uống vitamin E để ngăn ngừa ung thư tuyến tiền liệt trên thực tế lại bị mắc bệnh này.
Trong số 35.533 người tham gia nghiên cứu, những người uống vitamin E có nguy cơ bị ung thư tuyến tiền liệt cao hơn 17% so với người không dùng vitamin E.
Lưu ý cách sử dụng vitamin tốt cho sức khỏe
Để tránh nguy cơ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe do uống nhiều vitamin quá mức cần thiết, bạn nên lưu ý những điều sau đây nhé.
Lựa chọn vitamin tổng hợp
Vitamin tổng hợp tương đối an toàn vì khá giống với liều lượng trong chế độ ăn. Thành phần của viên vitamin tổng hợp có thể khác nhau tùy thuộc vào nhãn hiệu, tuy nhiên vitamin tổng hợp có điểm chung là đều bao gồm một số loại vitamin B (như B1, B12 và biotin), các loại vitamin A, C, E, D, K và nhiều loại chất khoáng như canxi, magie, kali.
Tiến sĩ Manson cho biết những người muốn được bảo đảm cơ thể không bị thiếu hụt vitamin có thể sử dụng vitamin tổng hợp. Vì vitamin tổng hợp có xu hướng cung cấp một liều nhỏ của mỗi loại vitamin giống như là lượng dinh dưỡng bổ sung hàng ngày.
Theo kết quả nghiên cứu trên quy mô lớn, dùng vitamin tổng hợp làm giảm nguy cơ mắc bệnh và tử vong, tuy nhiên nghiên cứu này chỉ thực hiện trên đối tượng là nam giới và cần được kiểm định lại trên quy mô quần thể lớn hơn. Những năm gần đây, vitamin tổng hợp được nhiều nghiên cứu coi là an toàn nhất, tuy nhiên đây cũng là loại thực phẩm chức năng hữu ích nhất đang dần ít được ưa dùng hơn.
Tránh kết hợp nhiều vitamin cùng lúc
Điều đáng lo ngại là từng loại vitamin riêng lẻ với liều cao đang được dùng ngày càng phổ biến hơn mặc dù có nhiều nghiên cứu chỉ ra các loại vitamin này có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe. Một số người có thể uống nhiều loại vitamin cùng một lúc vì chúng sẵn có và dường như có khả năng chữa hay phòng ngừa một số bệnh.
Tiến sĩ Manson cho biết: “Hậu quả của cách dùng trên chưa được nghiên cứu cụ thể là có gây nguy hại gì cho sức khỏe không. Tuy nhiên, sự tương tác giữa các loại vitamin và chất khoáng tới tác dụng cũng như khả năng hấp thụ các nguyên tố vi lượng khác thì đã được đề cập”. Vitamin cũng có thể tương tác với một số loại thuốc và làm tăng nguy cơ xuất huyết.
Do đó, bạn nên cẩn thận khi uống nhiều vitamin hoặc các nguyên tố vi lượng ở liều cao để tránh các nguy cơ tiềm ẩn đã được nhiều nghiên cứu khuyến cáo. Bạn có thể an tâm hơn khi dùng vitamin tổng hợp nhưng nếu đang dùng các loại thuốc điều trị khác thì bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi uống nhé.
